MAGRITTE DHE LINDJA E SURREALIZMIT

Nga REVISTA ARTSPER

I lindur në vitin 1898, Magritte konsiderohet si në nga aktorët
kyç të lëvizjes së surrealizmit.

Magritte lindi në
vitin 1898 në Lessines, në Belgjikë. Pas vetëvrasjes së të ëmës, ai u edukua nga
guvernantja dhe lëvizi shtëpi në mënyrë të përsëritur. Gjatë adoleshencës
Rene-ja i ri filloi të pikturonte në stilin e impresionistëve. Ai u regjistrua
në Akademinë Mbretërore të Arteve të Bukura, në Bruksel dhe më pas punoi në
studion e Pierre-Louis Flouquet, i cili e prezantoi atë me futurizmin dhe kubizmin.
Më pas, ai filloi të tregonte punën e tij dhe, në të njëjtën kohë, të vizatonte.
I lumtur dhe i kënaqur, ai u martua me të dashurën e zemrës së fëmijërisë së
tij, Georgette Berger.

Nga viti 1924, ai u
josh nga Dadaizmi dhe themeloi një revistë me disa miq artistë. Disa vite më
vonë, ai dhe disa anëtarë të rinj u kthyen në Grupin e Surrealistëve të
Brukselit. Së bashku, ata arritën disa projekte reklamash dhe ilustruan katalogë
për brand-et belge.

Takimi i tij me
surrealistët parizien André Breton, Salvador Dali, Paul Eluard dhe Max Ernst
ishte vendimtare në kërkimin për identitetin e tij. Ai vazhdoi me vizatimet dhe
me ilustrimet, por kriza ekonomike e vitit 1929 e detyruan që të kthehej në
Belgjikë. Në Burksel, ai u takua sërish me kontaktet e tij të reklamimit, por
vazhdoi të krijonte dhe të tregonte punën e tij, këtë herë deri në Londër dhe
Nju Jork. Gjatë viteve 1940, Magritte krijoi ekuivalentin e rreth pesëdhjetë
veprave në disa javë. Gjatë udhëtimeve të tij të shumta në vitet 1950, Magritte
pa se si u rrit vlerësimi dhe popullatiteti i tij. Duke vuajtur nga kanceri, ai
vdiq në vitin 1967 në shtëpi ku ishte zemra e tij në Bruksel.

Veprat më të
njohura të Magritte janë pikturat e tij surrealiste. Artisti synonte të ndante
objektin nga norma dhe qëllimi. Piktura e tij më e njohur tregon një llullë me
titullin “Kjo nuk është një pipë”. Duke biseduar me një shikues, ai iu përgjigj
pyetjes duke thënë: “Llulla e famshme, a nuk më kanë qortuar mjaftueshëm për këtë!
Gjithsesi, a mund ta mbushni llullën time? Jo, nuk mund ta bëni, ajo është vetëm
një përfaqësim. Kështu që, nëse unë do të shkruaja në pikturën time që “kjo është një llullë”,
unë do të gënjeja!”

Për Magritte, është veprimi i piktorit kundrejt objektit ajo
që është interesante.
Piktura nuk është një përfaqësim i një objekti real, por një përfaqësim i
mendimit të artistit për objektin. “Arti i pikturës është me të vërtetë vetëm i
kufizuar nga përshkrimi i një ideje, e cila tregon një farë ngjashmërie me mënyrën
se si ne e shikojmë botën” ka deklaruar ai. Magritte ishte i shkëqlyer në paraqitjen e imazheve mendore dhe krijoi
vepra të cilat e transformuan realitetin dhe që e konfuzonin shikuesin. Piktura
e tij nuk është kurrë një pasqyrë e realitetit që na rrethon, ajo është një pasqyrë e realitetit që ai imagjinon.

Ajo që është interesante, është të vizatohet një paralele ndërmjet
stilit relativisht klasik dhe tradicional të jetës së piktorit dhe stilit plotësisht
novator të pikturës. Si shikues, ne shpesh imagjinojmë artistin si imazh të
krijimit të tij. Megjithatë, shpesh dukjet janë keqorientuese. Pas veprave të
Magritte, fshihet një njeri diskret, racional dhe thellësisht “normal”.