Rock-u dhe poezia
Poezia është pjesë e qenësishme e muzikës rock. Shpesh janë të pandashme imazhet e poet – këngëtar, apo e anasjella, në personazhe të shquara të viteve ’60, ’70, si Bob Dylan, Leonard Cohen, Neil Young, Jim Morrison, Jimi Hendrix, Joan Baez, Jackson Browne, Joni Mitchell dhe të tjerë. Për më tepër, edhe shumë grupe apo artistë të klasifikuar si hard rock apo heavy metal janë po aq poetikë në shumë nga lirikat e këngëve. Disa nga grupet e sofistikuara të rock-ut muzikalizuan krijime poetike të mirëfillta. Kënga poetike ka avantazhin e të qenit e artikuluar në tinguj – të formëzojë në hapësirë kuptimin e fjalëve dhe të krijojë një efekt të menjëhershëm te dëgjuesit.
Fjalët dhe lirikat kanë një rol themelor në muzikën rock, pavarësisht nga kitarat e zhurmshme, bateria gjëmuese dhe vokali shpesh i pakapshëm. Shumë grupe dinë si t’i përdorin fjalët të kombinuara me muzikën, apo me përbërës të tjerë, në një formë të kulluar të artit. Disa mjeshtër, si Jimi Hendrix, Eric Clapton, Sting, Black Sabbath apo Jim Morrison komunikonin me monologë në kitarë, me gjuhën e trupit, klithma apo pasthirrma në dukje të pakuptueshme. Ata patën dhuntinë të formonin mozaikun e madh harmonik, shumëdimensional, duke bashkuar me zotësi copëzat e së tërës.
Në këtë mënyrë, muzika rock i çliroi artistët nga konceptet e ngushta të lirikave të blues- it. Bob Dylan-i ishte nga të parët që debutoi në këtë fushë duke shkruar këngë proteste, antipolitike, për të arritur pastaj në subjekte më ndërpersonale.
Mund të thuhet se muzika rock kombinoi një spektër të gjerë të shprehjes vokale dhe asaj instrumentale me poezinë tradicionale. Rezultati ishte një lloj i ri poezie, në të cilën të gjitha forcat janë në funksion të fjalëve që këndohen.
Shkëputur nga libri “Rock’n’roll, Muzikë, Liri dhe Poezi”, përzgjedhur dhe përkthyer nga Genci Muçollari, Albas, 2023
@gencimucollari
@albaspublishinghouse
