Vermeer…Drita dhe ngjyrat
Nga mjetet shprehese pikturore Johan Vermeri pelqeu ato qe shija e diteve tona i ka nxjerre ne plan te pare: driten dhe ngjyrat. E ardhur nga dritarja e hapur apo nga ndonje burim tjeter natyror, gjithnje e qarte dhe e fresket, drita nxjerr ne reliev figurat dhe krijon efekte pasqyruese ne fytyrat e tyre dhe ne sendet perqark. Keto efekte, te ngjashme me ato te piktures ekspresioniste te fillimit te shekullit tone, e mbushin tablone me drite, shnderrojne figurat dhe sendet qe prekin dhe i japin kuadrit nje shkelqim te rralle. Qe ketu buron aftesia e rralle e Vermerit per t’i dhene nje casti krejt te zakonshem bukurine dhe shperthimin e dickaje qe duket se e sheh per here te pare. Tingellim te vecante ne tablote e Vermerit kane edhe ngjyrat. Here te mbajtura ne raportet midis dy ngjyrave te verdha-blu, te kuqe – te verdhe, dhe here te hedhura sipas kerkesave per nje game me te pasur, ngjyrat kane nje shkelqim te rralle kristalor. Vermeri e konceptonte tablone si nje mozaik shumengjyresh, si njesi baze e te cilit sherbente nje drejtkendesh i vogel. Duke u kompozuar ne pjeset e ndryshme te tablose, kjo njesi baze krijon se secilen ndjenjen e thellesise dhe, njekohesisht, i jep gjithe tablose, ndjesine e nje plani unik. Te ndertuara ne kete menyre format gezojne njeheresh cilesite e nje plani dhe te nje vellimi. Ky koncept, unik ne pikturen evropiane te shekullit te 17-te, eshte pikerisht ai qe i jep vepres se Vermerit nje fryme mjaft bashkekohore.
Shkeputur nga libri ‘Mjeshter te piktures’, nga Eduard Guxholli, Sh. B. 8 Nentori, 1990
Piktura, Letra e dashurise, 1669-70, Johannes Vermeer
