(PJESA 1):KËMBËT TË
PARAT: KAZUO SHIRAGA DHE GUTAI, LËVIZJA RADIKALE E ARTIT QË BEFASOI JAPONINË
‘Bëni
atë që se ka bërë askush më parë!’
Nga Prestigjozja
SHTËPIA E ANKANDEVE CHRISTIE’S
‘Në
vitin 1954, Gutai Bijutsu Kyōkai, apo Grupi Gutai, u kthye në lëvizjen e parë
radikale të artit të pas-luftës në Japoni,’ thotë specialisti i artit të
pas-luftës dhe artit bashkëkohor të Christie’s, Paul Nyzam. ‘Veprat e tyre përfshinin
pikturë, performancë dhe ndodhi – më së shumti në një linjë me zhvillimet
artistike avantgarde në Evropë – por që kaloi më së shumti poshtë radarit në
Perëndim gjatë gjysmës së dytë të shekullit të 20-të.’
Megjithatë,
në vitin 2013, një ekspozitë gjithëpërfshirëse e veprave të Grupit Gutai në
Muzeun Guggenheim, në Nju Jork, shërbeu si një kujtesë mbi rëndësinë e Grupit.
Fillimisht
Grupi Gutai përbëhej nga rreth 20 artistë të rinj, të cilët u sollën së bashku
në qytetin e Ashiya-s, afër Osaka-s, nga Jiro Yoshihara, pasardhësi
i një familje të pasuruar nga vajrat ushqimorë. Ambicia e tyre ishte mbushja e zbrazëtisë
së perceptuar kulturore nga mizoritë e Luftës së Dytë Botërore dhe më pas nga
bomba atomike.
Manifesti
i Grupit diktonte se çdo anëtar duhet të ndiqte vetë rrugën e tyre individuale,
dhe, sipas fjalëve të Yoshihara, ‘Të bëjnë atë që se ka bërë askush tjetër më
parë!’ Gutai përkthehet si ‘konkrete,’ dhe reflekton gatishmërinë e Grupit për
t’u angazhuar me një gamë të jashtëzakonshme materialesh, nga boja tek katrani,
balta, ngjitësi, gazetat dhe uji.
‘Shiraga
kërkonte të krijonte art në një mënyrë siç nuk e kishte bërë askush tjetër më
parë. Teknikat dhe filozofia e tij pionere kanë frymëzuar shumë artistë evropianë
dhe amerikanë të tillë si Yves Klein dhe Georges Mathieu.’
Burimi:https://www.christies.com/features/The-Story-of-Gutai-9464-3.aspx
Copyright i përkthimit www.enkeledasuti.com
Përzgjodhi dhe përktheu Enkeleda Suti.
