Një nga fotografet më
të rëndësishme të shekullit të 20-të, fotografitë e Cindy Sherman sfiduan idetë
e identitetit, të rrëfimit të historisë dhe të roleve sociale femërore. Këtu,
Artsper paraqet një histori të shkurtër të jetës dhe të punës së saj.
“Fotografitë e mia nuk janë rreth ndonjë historie të veçantë,
por rreth roleve.”
Kaq shumë role… Sherman e vendos gjithmonë veten në qendër
të imazheve të saj. Nëpërmjet përvetësimit të identiteteve të ndryshme nga ana
e saj nga një heroinë në një film të Hitchcock-ut apo të një ylli filmi nga
vitet 1950, ajo përballet me stereotipet e feminilitetit. Ajo mund të jetë një
krijesë monstruoze duke veshur proteza shqetësuese, duke mbajtur një buzëqeshje
fallco, duke paraqitur ngjyra ekstravagante të ngjashme me filmat fantastiko-shkencor,
apo portretizimin e një gruaje nga shoqëria e lartë. Puna e saj është
esktremisht komplekse, por ajo mbetet koherente, që është ajo çka e bën atë kaq
turbulluese.
E lindur në New Jersey në vitin 1954, ajo studio për pikturë
në Kolegjin Universitar Shtetëror të Buffalo-s, përpara se të hidhej tek
fotografia, pasi pa imazhe të performancave të artit konceptual. Në seritë e saj
të para nga vitet 1970, “Films Stills Pa Titull”, Cindy Sherman imiton fotografitë
nga studiot e Hollywood-it nga vitet 1950. Ajo krijon imazhe në formate të
vogla të mirëlëmuara në bardh e zi.
Ajo e braktis serinë e saj të fotografive për t’u përqëndruar
më shumë tek trupi i saj dhe transformimi i tij; i cili është gortesk, i maskuar
dhe duke veshur proteza shqetësuese. Këto vepra kanë ngjyra të ekzagjeruara, duke
evokuar imazhe dixhitale të thella. Pak nga pak, fotografitë e saj zbehin kufijtë
ndërmjet medias, duke u afruar më shumë nga piktura, skulptura, performanca, madje
edhe kolazhi. Vepra e saj është shumëfytyrshe, ashtu si edhe maskimet e saj të
shumta.
Në mes të viteve 1990, ajo zhduket nga fotografitë e saj
dhe zëvendësohet nga manekin në pozicione të turpshme. Pas vitit 2000, ajo i
rikthehet trupit të saj, instrumenti i saj i preferuar, duke e shtyrë edhe më
tej reflektimin e saj tek identiteti. Shikuesi mund të jetësojë personazhet që
ajo luan dhe të vazhdojnë historitë e tyre. Artistia e portretizon vetveten në
një univers si në karnavale duke e frikësuar dhe shqetësuar shikuesin. Cindy
Sherman shfaqet në të gjitha këto situata, por nuk zgjedh kurrë rrugën e lehtë
të autoportreteve. Ajo vazhdon të eksplorojë subjektet e saj nga vitet 1970 dhe
i çon ato në ekstreme.
Ajo është një krijuese e vërtetë, duke qenë në të njejtën
kohë personazhi i vetëm i punës së saj, modelja dhe fotografia dhe ajo ekzaminon
rolet gjinore të imponuara nga shoqëria e sotshme. Reflektimi i saj është i
lidhur me shkatërrimin dhe dobësimin e identiteteve, dhe të rolit që fotografia
luan në këtë kolaps.
Pas vitit 2000, gjatë lulëzimit ekonomik të tregut të fotografisë
bashkëkohore, ajo shiti në një ankand veprën e saj të parë me një çmim më të
lartë se sa 1 milionë dollarë. Në maj të vitit 2011, fotografia e saj Untitled
#96 u shit për më shumë se sa 3 milionë euro nga Christie-s, duke thyer rekordin
e Andreas Gursky (për veprën 99 cent). Në vitin 2012, ajo pati një ekspozitë në
MoMA (Muzeu i Artit Modern në Nju Jork), një çast kulmor të karrierës së saj,
dhe i përkufizuar si “guri i themelit i pasfiduar i fotografisë postmoderne”.
Raporti i Çmimeve të Artit 2012/2013 e renditi atë si artisten bashkëkohore të
35-të më të shtrenjtë, me një total prej 4,927,261 dollarë për 90 vepra të shtitura
në vitete 2012/2013, dhe një ankand prej 500,695 euro. Ajo përfaqësohet nga
Galeria Gagosian.
Disa vepra të Cindy Sherman:
(Imazhi
1: Pa titull #92, 1981)
(Imazhi
2: Cindy Sherman, Film Still Pa titull #21, 1978)
(Imazhi
3: #25, Cindy Sherman, 1978)
(Imazhi
4: Cindy Sherman. Pa titull #216. 1989)
(Imazhi
5: Broken Dolls, 1999)
(Imazhi
6: Pa titull #465, 2008)
(Imazhi 7: # Pa titull 96, 1981)
(Imazhi 8: Pa titull #
70, 1980)
(Imazhi 9: Pa titull #211, 1989)
(Imazhi 10: Pa titull
#397, 2000)
(Imazhi 11: Pa titull #488,
1976)
Burimi: https://blog.artsper.com/en/a-closer-look/major-photographer-cindy-sherman/
Përzgjodhi dhe përktheu – Enkeleda
Suti.