(PJESA 2): ÇFARË ËSHTË ARKITEKTURA TOSKANE?
Historia e Arkitekturës Toskane
NGA Archdaily.com
Shumë më përpara se Toskana të bëhej e njohur në botë për ullinjtë, verën dhe produktet e tjera bujqësore, ajo ishte shtëpia e etruskëve, një komunitet shumë punëtor dhe bujqësor. Shumë përpara se romakët të merrnin pushtetin, etruskët sundonin Italinë qëndrore, ndërtuan një civilizim të lulëzuar dhe madje zhvilluan edhe vetë stilin e tyre arkitekturor dhe teknikat e ndërtimit. Me kalimin e kohës, Perandoria Romake mori nën kontroll rajonin, por elementët etruskë mbetën popullorë.
Besohet gjerësisht se, pereferencat arkitekturore të etruskëve ishin të frymëzuara nga ndërtesat e Greqisë Antike, por me një dallim kyç: Ndonëse ndërtesat greke janë ndërtuar tërësisht prej guri, etruskët ndërtuan struktura druri. Përse? Tempujt e tyre ishin të ndërtuar me dru, dhe kështu kjo traditë u zbatua gjithashtu edhe për shtëpitë e tyre.
Shumë stile arkitekturore dalin nga materialet e ndërtimit të disponueshme në një zonë të veçantë, dhe stili toskan nuk është i ndryshëm nga kjo. Shtëpitë prej druri në mënyrë tipike kishin fasada të ndërtuara nga guri gëlqeror, tavertina, apo guri ranor me skalitje dhe tonalitete mermeri; dysheme dhe tjegulla çatie nga baltë terrakote; mure me stuko; dhe trarë druri të ricikluar nga shtëpitë toskane të fermave.
Përveç anës romantike, shtëpitë e stilit toskan që ne shohim sot, etruskët kanë kontribuar gjithashtu me formën e kollonës klasike dhe stilit të arkitekturës. E njohur si kollona toskane, apo Rendi Toskan, këto kollona janë ekstremisht të thjeshta në dizanjin e tyre – ndryshe nga kollonat tejet dekorative Dorike, Ionike apo Korintike. Kollonat toskane kanë baza të rrumbullakëta apo katrore dhe ato janë të pazbukuruara. Në mënyrë tipike, ato janë më të gjëra dhe të vendosura disi më larg se sa tre kollonat e stileve të tjera klasike.
Burimi: https://www.thespruce.com/what-is-tuscan-architecture-5072335
Copyright i përkthimit www.enkeledasuti.com
Përzgjodhi dhe përktheu Enkeleda Suti.
