(PJESA 2): ÇFARË ËSHTË ARKITEKTURA SKANDINAVE?
Historia
NGA Archdaily.com
Përpara fillimit të shekullit të 20-të, pjesa më e madhe e arkitekturës skandinave ka qenë ose e influencuar nga Evropa ose tërësisht e mbështetur në natyrë. Kështjellat dhe katedralet antike mesjetare kanë qenë jo origjinale në qëllim dhe shtëpitë e vjetra ndërtoheshin në një mënyrë të thjeshtë, duke përdorur materialet dhe dijet vendase.
Disa nga këto struktura të thjeshta vendase u ndërtuan pa inovacionin e arkitektëve. Megjithatë, mund të argmentohet se mungesa e shkollimit arkitekturor formal promovonin më shumë zejtarinë dhe krijmtarinë. Këta ndërtues ishin më shumë të shqetësuar rreth funksionit të formës përpara se arkitektura moderne të shprehej se ky fokus ishte i kujdesshëm. Shtëpitë në Skandinavinë e botës së vjetër duhet të ndërtoheshin me materiale të kufizuara në terrene të vështira. Një shembull i hershëm i kësaj, janë shtëpitë e mbluara me bar, karakteristike në Islandë, që ishin shtëpi me çati të gjelbra që ofronin një izolim të përballueshëm dhe të përshtatshëm.
Varianti i ditëve moderne të arkitekturës skandinave u zhvillua nga kjo qajse bazë për të ndërtuar. Fillimisht, ndërtesat publike përzienin elementët neoklasikë me stilet tradicionale të ndërtimit të bazuar tek praktikat lokale. Në vitet 1930, lindja e lëvizjes arkitekturore në Skandinavi ndodhi në një ekspozitë në Stokholm, ku dy arkitektë prezantuan konceptin e Funksionalizmit.
Ndërtesat e stilit funksionalist ishin minimale, por ato përfshinin gjithashtu një interes shumë të madh tek gjendja njerëzore. Arkitektët kërkonin që këto ndërtesa të ishin të thjeshta, por ato kërkonin që ato të ishin gjithashtu në përfitim/në të mirë të njerëzve (dhe natyrës) në një farë mënyre kuptimplotë. Për shembull, Paimio Sanatorium u ndërtua në vitin 1933, i fokusuar tek maksimizimi i cilësisë së ajrit dhe dritës për pacienët me turbekuloz. Kështu, ndërkohë që, arkitektura moderne ka të bëjë e gjitha me linjat e thjeshta dhe të qarta, arkitektura skandinave është për të gjitha këto dhe gjithashtu një stil ndërtimi që mendon se si hapësirat publike dhe shtëpitë mund të jenë një aset për njerëzimin.
Burimi: https://www.thespruce.com/scandinavian-architecture-5070203
Copyright i përkthimit www.enkeledasuti.com
Përzgjodhi dhe përktheu Enkeleda Suti.